Monday, October 19, 2015

Debra vertel: Mister Prince en ek

Die eerste wat ék van hom gesien het, was die punt van 'n staalpyp. Gewoonlik is daar nie staalpype wat snags om die hoek van my kombuis aangesweef kom nie. Die stuk pyp het al hoe langer geword. En toe verskyn 'n swart hand en 'n lyf agter die pyp. Aan die bokant van die lyf was 'n blops en 'n hoed. En twee gelerige oë wat tussen rafels my probeer raaksien. Ek het hom op en af gekyk:

"Verskoon my, wat doen jy hier?"
"Mompel mommpel mommpel!"
"Ek kan jou nie hoor nie. Jy sal daai ding van jou kop moet afhaal. Of iets."

Hy volg my eerste voorstel en haal die ou onderbroek van sy kop af. (Sy oë het deur die bene se spasies geloer, sien ek. Sy neus was dus... toemaar.)  Hy praat toe weer, hierdie keer ietwat duideliker sonder die undies-aksent.

"Where's the money?" Wraggies, het die ma haar grootseun niks maniere geleer nie? "What are you doing here? Don’t you have any respect?"  Dis asof ek buite my lyf staan. ‘n Reuse Pocahontas wat afkyk op ‘n vreemde Africa-hood produksie.  Die middeljarige tannie praat sag daar onder, maar haar geaffronteerdheid sny tog deur.  "You come into my house and want money and I didn't even invite you in. We can’t do it that way!"

"Where's the money?", vra hy weer. Duidelik weet hy nie hoe swaar boekwinkels deesdae kry nie. "Al geld wat ek het is in my handsak in my kamer", lieg ek bietjie en slaan oor na Afrikaans.  Hier in die Vrystaat verstaan almal mos die taal.  En so ongenooid as wat hy is hoef hy mos nie van die kluis te weet nie. Selfvoldaan krap hy in sy stywe broeksak en kom met twee opgefrommelde twintig-rand note te voorskyn. "I already have that." Hy rol sy r'e so mooi. "Where's the rest?"

Dis toe dat ek weer na die pyp in sy hande kyk. Ek ken die ding. Het ek nie juis 'n maand terug vir André gesê die martial arts-ding moet uit die huis uit nie? Die gedoente is evil. Hy loer vir my. Toe gooi my seun hom doer agter teen die stoor in die lang gras. "We really can' t have that pipe in here. If you're not careful you'll break something." "Yes, madam", sê hy.  Hy vat die pyp met twee hande. Knak die knieë terwyl hy effe afkyk en  met sy oop hande dit vir my aanbied soos 'n wafferse trofee. "Dankie."  Goeie maniere, ekke. En ek bêre die ding agter die toonbank. Uit die oog, uit die geheue.

"I can hurt you and rape you", sê hy. "Yes. But why would you? Sit," sê ek. En daar by die kombuistafeltjie voer ek hom die mince wat nog warm op die pan staan. Ek hou hom besig met vra, anders dink hy dalk aan al die ander dinge wat hy met my kan doen.

"Wat’s jou naam?" "Prince", hy rek homself koninklik uit.  "Ja, Prins, maar wat is jou naam?" Thobela Masungu. "Waar bly jy?"  By sy tannie, maar hy’s uit op parool. Kyk die tatoos as hy sy hemp vir my uittrek. Hy stop die mince in. Dit meng met 'n alkohol-reuk as hy my kant toe praat. "Wat's haar cell number? " Hy gee dit.  Die tannie aan die ander kant van die toonbank (is dit nog ek?) skryf dit neer op 'n los papier sonder dat hy sien.

Met die laaste hap loer hy oor die tafeltjie: "What's that?" Ek draai die papier om. Doodsake.
"A poem", sê ek, want, dit is 'n poem. "Kan jy lees?" ‘n Gevaarlike vlam in sy oë. "I've got standerd 5, madam". Maar hy's ongemaklik. Hy kan nie.  "May I read it to you?"  Knik.

Die gedig se titel is "It's not their fault”. Nog nooit was daar so 'n captive audience as hy nie.  Toe groet hy. Ek stuur hom weg met 'n gevriesde varkboud. Deur die venster sien ek hoe hy soos 'n pink panther op sy tone loop toe hy verby die polisiestasie sluip.


Môre sien ek Thobela weer. Hierdie keer in die hof. Hy het al te veel keer daarmee weggekom. Al was daar nie hierdie keer moord by betrokke nie.

Wednesday, August 8, 2012

Grace


Grace het hier in ons huis begin werk. Ongenooi het sy een oggend by ons kleinhekkie gestaan. “Jammer, ons het iemand,” jok ek eers vir haar. “En ons het nie geld nie”, dog ek ek beklink die transaksie. Maar sy was sterker as ek. “Die eerste keer ek doen hom verniet,” lag sy met 'n innige plaas-Afrikaans. Ag, hoekom nie. Sy het eers die skottelgoed gewas. Die blaaie met ’n nat waslap afgevee.Toe die vensterbanke bolangs afgestof.

Sy het kamer vir kamer aangepak. Dit was asof sy maar net vinnig wou loer na die sitkamer waar ons regop op ou kussings probeer sit het. Haar oë het skeef en hartseer geglimlag na die absurde fassade wat ons voorhou. Toe maar liewer by die badkamer begin. Ou waslappe wat ons opgaar weggesmyt. Die alge in die teëls se gleuwe afgeskuur. Dit gewaag om die toiletborsel uit te haal en die taak aan te pak. Die jaarringe in die bad. Met elke stukkie blink wat sy in ons lewens terugsit, kry haar woordlose neurie ’n ekstra swaai..

Die stofkunstenaar se oë blink wanneer sy deurstap na ons slaapkamer. Ons skuif die bed weg en haar besem toor die bondels stof, donse en hare weg. Die swart engel stof die gloeilampe af wat nou nuwe lig gee. 'n Nuwe laken in die gevlekte een se plek.

Die liedjie stap nou by die gang af waar ons familiefotos hang. Elke jaar of vyf 'n nuwe collage.
My oupa en ouma”, antwoord ek haar. “Nee, hulle is al dood.”
My suster in Natal... sy is mooi ja.... Nee, sy is geskei.”
Hulle ook, ja.”
Nie meer nie”
En Grace vee die swart strepe agter die rame weg met haar Handy Andy lap. Sy skuif die rame weer reguit dat die gesigte my weer mooi in die oë kan kyk. En ek kyk vir 'n lang minuut terug waar ek gewoonlik met groot tree verbysnel.

Die kombuis. Eetkamer. Speelkamer waar jare se saamsit en boekielees al weggeraak het onder opgestapelde vergete. Oral verf haar wysie strepe lig teen ons mure. Sy sing 'n oopte in ons huis in met spatsels hoop wat ronddans teen die dak. Sy swaai haar volstruisveer-towerstaf en die chimes by die skuifdeur maak musiek. Dit begelei haar wysie soos sterre wat knipoog twinkle.

Wat het hier gebeur?” vra vroulief toe sy vroeg-aand van die werk afkom. Uit die veld geslaan. Skepties vir 'n halwe storie. Ek vertel haar van Grace.
Wow”, sȇ sy. “Kom sy weer?”
Maar met soveel ander dinge het ek vergeet om te vra. En... geld het ons nog steeds nie.

Die volgende Woensdag. En daar staan Grace weer. Met dieselfde uittand lag.
Hierdie keer,” sȇ sy, “ek doen hom verniet”
Hierdie keer bly ek verstomstil. Sluit net die hekkie oop en laat haar voorstap na die voordeur. Sy self het 'n gemaklike stilte om haar, so asof sy nog altyd hier hoort. Vandag is dit die kinders se slaapkamers se beurt. Handevol verlore skatte kom oral uit hoeke en bondels.

Alles beter as goed. Totdat.... Totdat sy liggies klop aan my studeerkamerdeur waar ek myself gevange hou. Sy loer in my heiligdom in en sien die stof op die glasblad. Die pakke papier van maande terug onder die tafel ingeskuif. Nog nooit het ek iemand anders hier laat afstof nie. En ek self stof ook nie af nie. Wat help 'n allerbinneste as al wat jy daar doen 'n afstowwery kan wees?

“Die trein hy is amper by die stasie”, sê sy. “Ek kom weer.”

Saturday, January 21, 2012

Bait ['n Engelse poging nav 'n uitdaging - excuse the bad grammar etc...]

The real fun started with an innocent remark of a passerby. If you want attention, get a dog.

The middle-aged man with his green baseball cap probably meant something entirely different, but it triggered an image in the old truck driver’s memories. How many times has he sat, with his legs spread wide in the front seat of his MAN eight-wheeler – and watched how the young femmes exhibitioned their flesh on the beach. Barrel-chested hunks in long trunks. Life saviours in red and yellow striped speedos. All hiding, sometimes unsuccessfully, their desire for fresh indulgences. Ready to rise to the occasion and save the (hopefully pretty and rich) damsels in distress. Coral fishes of all sizes teasing the divers with their bright colours, then hiding halfheartedly behind a rock.

Successful styles and strategies come and go. Only the best stallions of the current fashion succeed to gather their herd of wide-eyed mares. But one strategy never fails. The reason for its success is twosome. One: It pulls the strings of deep-rooted instinct without flaunting it. Two: it plays on, and is, real unpretentious innocence. How can any girl resist a cute little doggy? Smiling pink tongue, scattering legs, enthusiastic tail sweeping the sand. Genuine unpretentious innocence. Up till now. The driver grins yellow and reflects: If you want attention get a dog. Better still: a puppy.

At first Rob was surprised how easy the process of adaption was. As the years formed truck-trails over his crackly face, less and less people seemed to trust him. There is a certain humanless-ness in the way the folds caught the unsatisfied expression around his mouth. Because that was exactly what he has become. Human-less. Unsatisfied. Perhaps even inhuman and unsatisfiable. The long lone hours do that with some truckers. Most break the grip of the beast by giving lifts to hikers. Not Rob – up till now it seems as if he embraced the lonely dark planet. The dark space where you are the soil and your thoughts are the wind. And here, on this day, the planet wasn't searching for salvation, its winds and mud were searching for a victim. A victim for his screwed-up kind of love.

The SPCA doesn't check clients' home addresses, telephones or any other detail of the would-be parents. Like Wikipedia, it seems to trust the greater good in society. Thus, barely an hour after the idea first sprang seed, planet Rob found himself the owner of  a brand new 8-week old Fox-terrier. Not his first choice, mind you. The attractive, bosomy girl seemed to steer him away from the more furry, sad-eyed pipsqueaks, the sort women seem to favour.  He also bought a rope and, to still the girl's apparent unease, two chewy  toys for dog.

He thought of the dog as “dog”. Without a capital letter. Nameless, like all the others that would follow. The dog was an accessory, like the rope and the toys. A tool to be used. To be cared for in the same way that a shifting spanner needs oil to be effective. With artificial social intelligence the trucker learned the ropes of his new-found trade. Starting with the Northern beaches of Durban and moving patiently through the string of sands towards the Southern coast of Kwazulu-Natal. Never striking more than once in the same place, whether the try was successful or not. And with each event the unwritten rules accumulated into a perfect and practical encyclopedia. His one-man business expanded in such a way that before half a year has finished, he had to extend his services to the Western and Eastern Cape. Oh, the Eastern Cape girls are something else! The mechanics of their bodies reacted as if from another Earth. Another country....

Robert Conell, white mail, aged 67, was eventually charged for the deaths of 24 dogs in May 2009. He plead guilty and the judge commented on the lack of emotion in the old man's face. What the defending lawyer failed to establish was the motive for his crimes. Why would this crackpot dispose of the frail and broken bodies on the doorsteps of the SPCA centers all over South Africa? And all of them still young, probably between 3 and 4 months old. Like used tools he would leave them there, not even bothering to wipe his prints off from the twisted collar around their necks.


Nobody knew the truth except the dead. Nobody knew that the only way that Robert Conell, aged 60 to 67 could get a woman to touch him, was an innocent puppy. And if someone would know, they probably wouldn't believe that a quick touch on his arm, his back, or (worth a trip to Cape Town...) the back of her hand would be all that the truck-driver longed for. Nobody knew. Even I might be making it all up as I go along. But I do own his franchise now, if you're interested.